W Starym Testamencie odnajdujemy wiele opisów powołań. Wśród nich najbardziej rozpoznawalnymi są powołania: Abrahama, Mojżesza, Samuela, Eliasza czy Jeremiasza. W Starym Testamencie Bóg powołuje patriarchów, sędziów, proroków, a także króla i kapłanów. Także Nowy Testament daje przykłady wielu powołań, które są nam dobrze znane jak powołanie rybaków: Szymona, Andrzeja, Jakuba i Jana oraz powołanie Mateusza przy komorze celnej. Powołanie w Nowym i Starym Testamencie rozumie się jako przydzielenie osobie określonego zadania. W Nowym Testamencie następuje pewna zmiana, gdyż powołującym jest sam Jezus, a w przypadku św. Pawła Jezus Zmartwychwstały.
List do Efezjan
W powszechnym rozumieniu powołania określa się je jako zdolność i zamiłowanie do czegoś oraz przeświadczenie jakiejś osoby o tym, że wybrany zawód, droga życiowa są dla niej najwłaściwsze. Czasownik „powołać” rozumie się taż jako wyznaczać kogoś do pełnienia jakiejś funkcji lub do objęcia stanowiska, np. powołanie do wojska[1]. Przy wyborze zawodu zazwyczaj człowiek bierze pod uwagę swoje zdolności i zamiłowania. Powołanie pochodzące od Boga nie musi oznaczać rezygnacji z naturalnych preferencji człowieka co do wyboru swojej drogi życiowej, gdyż „Każdemu (…) z nas została dana łaska według miary daru Chrystusowego” (Ef 4, 7). Jednak jest pewna różnica, którą można wyczytać w liście do Efezjan.
I On ustanowił jednych apostołami, innych prorokami, innych ewangelistami, innych pasterzami i nauczycielami dla przysposobienia świętych do wykonywania posługi, celem budowania Ciała Chrystusowego, aż dojdziemy wszyscy razem do jedności wiary i pełnego poznania Syna Bożego, do człowieka doskonałego, do miary wielkości według Pełni Chrystusa. Chodzi o to, abyśmy już nie byli dziećmi, którymi miotają fale i porusza każdy powiew nauki, na skutek oszustwa ze strony ludzi i przebiegłości w sprowadzaniu na manowce fałszu. Natomiast żyjąc prawdziwie w miłości sprawmy, by wszystko rosło ku Temu, który jest Głową – ku Chrystusowi. Z Niego całe Ciało – zespalane i utrzymywane w łączności dzięki całej więzi umacniającej każdy z członków stosownie do jego miary – przyczynia sobie wzrostu dla budowania siebie w miłości. (Ef 4, 11-16)
Pierwsza różnica polega na odniesieniu naszych darów, zdolności i zamiłowań do Chrystusa, do budowania jego Ciała – Kościoła, do dążenia do jedności wiary z innymi, poznania siebie samych i dojścia do pełni własnego człowieczeństwa w Chrystusie.
Druga różnica polega na tym, że Chrystus „ustanawia” funkcje w Kościele. Greckie słowo edoken (ἔδωκεν) przetłumaczone jako „ustanowił” pochodzi od didomi (διδωμι) dosłownie oznacza dawać, podarować, rozdawać. Czasownik ma podobne znaczenie do poieo (ποιεω), które zostało wykorzystane w opisie powołania Dwunastu w Ewangelii Marka, a które można przetłumaczyć także jako: czynić, robić, tworzyć, stworzyć, zdobywać, sprawiać sobie i wiele innych[2]. Można powiedzieć, że chrześcijańskie powołanie jest niejako dane innym przez Chrystusa.
I list do Koryntian
Pozostaje jeszcze pytanie jak rozpoznać swoje własne powołanie, czyli nie tylko stwierdzić, że ma się do czegoś predyspozycje i się coś lubi, lub chciało by się coś robić w życiu oraz kimś być. Także chodziło by o przyjęcie (wybranie) pewnej opcji w życiu, która jednocześnie byłaby powołaniem danym człowiekowi przez Chrystusa, gdyż każdy człowiek zapewne odnalazłby się w różnych rolach życiowych.
Bóg, dając powołanie nie zatrzymuje się jedynie na jednym aspekcie życia. On powołuje człowieka na wszystkich płaszczyznach: do życia, do wiary i do szczegółowych zadań wśród ludu. Można określić te płaszczyzny jako ludzka i chrześcijańska, oraz charyzmatyczna w której można wyróżnić charyzmat zakonny, kapłański i małżeński[3].
Wy przeto jesteście Ciałem Chrystusa i poszczególnymi członkami. I tak ustanowił Bóg w Kościele najprzód apostołów, po wtóre proroków, po trzecie nauczycieli, a następnie tych, co mają dar czynienia cudów, wspierania pomocą, rządzenia oraz przemawiania rozmaitymi językami. Czyż wszyscy są apostołami? Czy wszyscy prorokują? Czy wszyscy są nauczycielami? Czy wszyscy mają dar czynienia cudów? Czy wszyscy posiadają łaskę uzdrawiania? Czy wszyscy przemawiają językami? Czy wszyscy potrafią je tłumaczyć? Lecz wy starajcie się o większe dary: a ja wam wskażę drogę jeszcze doskonalszą (1Kor 12, 27-31).
Święty Paweł po opisie powołań – charyzmatów daje wskazówkę „Starajcie się o większe dary, a ja wam wskażę drogę jeszcze doskonalszą”. Po tym fragmencie następuje Hymn o miłości który kończy się konkluzją: „Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość – te trzy: z nich zaś największa jest miłość” (1Kor 13,13). Można zatem stwierdzić, że dla chrześcijanina w odkryciu własnego powołania najlepszą metodą jest zaangażowanie się w rozwój cnót teologalnych czyli wiary nadziei i miłości. Człowiek jednak nie powinien czynić tego w sposób abstrakcyjny. Musi gdzieś żyć, coś robić, do czegoś dążyć. Praktyka cnót powinna odbywać się przez wypełnianie zadań jakie mamy w stosunku do świata oraz we wzajemnych relacjach z innymi ludźmi[4], gdyż powołanie jest wezwaniem do naśladowania, które dotyczy całej wspólnoty chrześcijan jako nowego ludu Bożego (1 Kor 1,2). Znakiem powołania chrześcijańskiego jest chrzest (1 P 1,15). W powołaniu objawia się wybranie Boże za sprawą przyjęcia przepowiadanej Dobrej Nowiny (Rz 10,14n). Powołanie do bycia chrześcijaninem obejmuje wspólnotę z Chrystusem, a ta z kolei stanowi więź łączącą wszystkich chrześcijan między sobą (Ef 4,4)[5].
fot. Unsplash.com
Bibliografia
Gogola, Jerzy. Oddani Bogu. Kraków: Karmelitański Instytut Duchowości: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2013.
Grabner-Haider, Anton, red. Słownik teologii biblijnej: dzieło zbiorowe. Poznań: Pallottinum, 1994.
Kogler, Franz, red. Nowy leksykon biblijny. Freiburg: Wydawnictwo Jedność, 2011.
Popowski, Remigiusz. Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Warszawa: Vocatio, 2006.
„powołanie – Słownik języka polskiego PWN”. Dostęp 12 styczeń 2023. https://sjp.pwn.pl/slowniki/powo%C5%82anie.html.
Xavier, Léon-Dufour, red. Słownik teologii biblijnej. Poznań: Pallottinum, 1994.
[1] „powołanie – Słownik języka polskiego PWN”, dostęp 12 styczeń 2023, https://sjp.pwn.pl/slowniki/powo%C5%82anie.html.
[2] Remigiusz Popowski, „ποιειω”.
[3] Jerzy Gogola, „Powołanie”, w Oddani Bogu (Kraków: Karmelitański Instytut Duchowości: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2013).
[4] Gogola, Oddani Bogu, 23-25.
[5] Kogler, „Nowy leksykon biblijny”.